Τρίτη 16 Ιουλίου 2013

Το ανύπαρκτό σου

Το ανύπαρκτό σου









Αποτσίγαρα , σκοτεινά δωμάτια, πεσμένα βλέφαρα, μαύρη καρδιά
κραυγές και φαντασιώσεις, θολωμένο μυαλό, σάρκα που φτύνει
ιδρώτα , ψυχή που σου αρνείται το χαμόγελο ,  χολή απέναντι
στην ζωή που δεν φτάνεις να ζήσεις, το λίγο σου το βλέπεις πολύ,
το ανύπαρκτο το βλέπεις τα πάντα και την αγάπη δεν την κατάλαβες
που φοβήθηκε από τα νεκρά σου αισθήματα και σε προσπέρασε.
Κέρασε ένα τσιγάρο ακόμα την μοναξιά σου.



                                                                                            Levina










Τετάρτη 26 Ιουνίου 2013

Η αλλοτρίωση της έλξης

Τρίτη, 25 Ιουνίου 2013

Η αλλοτρίωση της έλξης




















Η σάρκα έγινε σελίδα
το δέρμα χαρτί
το χάδι έννοια αφηρημένη
το σώμα καινούρια θεωρία του ανύπαρχτου.
Αλήθεια, πώς να περιγράψω
τη φύση όταν μ’ έχει εγκαταλείψει
και μόνο στην πρεμιέρα του φθινοπώρου
θυμάται να με προσκαλέσει καμιά φορά;
Ελπίζω να βρω το θάρρος
μια τελευταία επιθυμία να εκφράσω:
γδυτό ένα ωραίο αρσενικό να δω
να θυμηθώ, σαν τελευταία εικόνα
να κουβαλώ το ανδρικό σώμα
που δεν είναι ύλη
αλλά η υπερφυσική ουσία του μέλλοντος.
Γιατί αυτό θα πει ηδονή:
ν’ αγγίζεις το φθαρτό
και να παραμερίζεις τον θάνατο.
Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ

ΧΩΡΙΣ ΜΟΥΣΙΚΗ, Τάκης Βαρβιτσιώτης

Τετάρτη, 21 Δεκεμβρίου 2011

ΧΩΡΙΣ ΜΟΥΣΙΚΗ, Τάκης Βαρβιτσιώτης


Στα μαραμένα φύλλα
Αιωρείται η εποχή

Ο κήπος είναι γεμάτος κομμένα χέρια

Κλείστε μου την καρδιά
Κλείστε μου τα μάτια

Έχω απαυδήσει να συλλέγω θανάτους

Αλίμονο
Οι παπαρούνες μονάχα
Ξαναβρίσκουν
Το αίμα τους στη χλόη

Οι άνθρωποι πια δεν γνωρίζουν μουσική
Τα δέντρα εξαφανίστηκαν

Έμεινε μόνο ο ουρανός

Φύλλα ύπνου, 1949


SIN MÚSICA

En las hojas secas
Se mece la estación

El jardín está lleno de manos cortadas

Cerrad mi corazón
Cerrad mis ojos

Estoy cansado de coger muertos

Ay 
Sólo las amapolas
Vuelven a encontrar
Su sangre en la hierba

Los hombres ya no conocen la música
Los árboles han desaparecido

Sólo quedó el cielo
Takis Varvitsiotis, 1949
Traducción: Horacio Castillo

Πέμπτη 20 Ιουνίου 2013

Τι χάσαμε?

Τι χάσαμε?

περνάνε οι μέρες...οι ώρες τα λεπτά...και εμείς χαμένοι μοιάζουμε να είμαστε κάπου σ'αυτό το σύμπαν...και οι καρδιές μας είναι πια πιο μπερδεμένες από ποτέ...πιο χαμένες από ποτέ...και στο πρόσωπο μας έχει αποτυπωθεί ένα ψεύτικο χαμόγελο...είναι που κρύψαμε την αλήθεια από όλους?Είναι που την κρύψαμε και από μας τους ίδιους....και μοιάζουμε να έχουμε χάσει τον ίδιο μας τον εαυτό...!Κάνει κοιλιά η παρέα τις τελευταίες μέρες....και εμείς είμαστε σαν μαριονέτες...μα ποιός κουνάει τα σκοινιά μας...θέλω να πάρω όση δύναμη μου έχει μείνει και να κόψω τα σκοινιά...να κόψω όλα τα σκοινιά μου...να φτιάξω μια μικρή βαλίτσα...τόση δα...και να κλειστώ σ'ένα μικρό σπιτάκι ανάμεσα σε πολλά δέντρα...να πίνω ζεστό καφέ μπροστά από το αναμμένο τζάκι και να χαζεύω τη φωτιά...να κάνω σκέψεις με τον καπνό...να χτίσω ένα νέο κόσμο...!
    Κοιτάω τα μάτια μας...όλα τα μάτια που είναι γύρω μου έχουν μια θλίψη...μια σκιά...είναι που όλοι μας κάνουμε συμβιβασμούς...είναι που κανείς μας τελικά δεν κατάφερε να ακολουθήσει τη καρδιά του...απλά κάναμε στην άκρη...ψέματα...λέξεις....αστεία...όλα πέφτουν πια στο κενό...ξημερώνει και νυχτώνει...και εμείς εκεί...καθισμένοι σε μια καφετέρια...πίνουμε καφέ...ακούμε μουσική...χαζεύουμε...ταξιδεύουμε ο καθένας στο δικό του τοπίο...και καμιά φορά ξεφυτρώνει και κανένα αληθινό χαμόγελο...και έπειτα πάλι σβήνει...!
   Χάσαμε τη μαγεία?Έγιναν όλα άχρωμα ξαφνικά...όλα γκρίζα...είναι που έπεσε ο θάνατος δίπλα μας...και μετά από κάθε θάνατο ακολουθεί μια νεκρική σιγή...μια ηρεμία...ένα τίποτα...ένα κενό...χάσαμε εμάς...τον ίδιο μας τον εαυτό...γιατί λυγίσαμε γιατί κουραστήκαμε...γιατί κλείσαμε τα μάτια της καρδιάς μας...και βλέπουμε μόνο με τα μάτια μας...μα την ουσία την βλέπει μονάχα η καρδιά...έτσι μ'έμαθαν από μικρή όταν μου διάβαζαν τις νύχτες το μικρό πρίγκιπα για να κοιμηθώ...και έπειτα έμαθα να εξημερώνω και να εξημερώνομαι...ήμουν πότε η αλεπού και πότε ο πρίγκιπας...και όταν πια απέκτησα και εγώ το τριαντάφυλλο μου δεν το έβαλα στη γυάλα....όχι τα μισώ τα κλουβιά...το έβαλα μέσα στη καρδιά μου...και δεν αναζητούσα για μέρες τη μοναδικότητα του....γιατί ήξερα από την αρχή τι το έκανε μοναδικό στα μάτια μου...!
   Αν η ψυχή μου είχε μορφή σήμερα θα ταν ένα μικρό παιδάκι...καθισμένο στην άκρη του δρόμου...με μάτια δακρυσμένα...με λερωμένο δέρμα...και ίσως να είχε και μερικές γρατζουνιές...σαν αυτές που όλοι μας είχαμε στα παιδικά μας πόδια όταν παίζαμε στις αλάνες της γειτονιάς μας...!Θα στεκόταν λοιπόν εκεί και θα παρατηρούσε τους περαστικούς...θα έψαχνε να βρει κάτι μικρό για να χαμογελάσει...για να πιστέψει...φταίω εγώ που τους άφησα όλους να μου κουρσέψουν την ψυχή μου?Που σε όλους κάτι έδωσα και πήρα ελάχιστα?Φταίω εγώ που δεν μπόρεσα ποτέ να γίνω σκληρή?Που ανέχομαι τα ψέματα που μου σερβίρουν...και αντί να φεύγω μακριά τους στέκομαι εκεί δίπλα τους ακόμα και κάνω υπομονή...φταίω εγώ που έμαθα πάντα να συγχωρώ?
    

Έλεγε μια φίλη μου κάποτε...που και αυτή τώρα είναι εκεί ψηλά στον ουρανό...πως είμαι ευαίσθητη...και το κρύβω καλά πίσω από το χαμόγελο και το δυναμισμό μου...την κοιτούσα και γελούσα...μα τώρα ξέρω πόσο δίκιο είχε...αυτή η φίλη μου έλεγε να διαλέγω καλά όσους θα είναι γύρω μου..να τους ελέγχω συνέχεια...γιατί φαίνεται ήξερε πως θα μαι αρκετές φορές το θύμα τους...όμως για μένα δεν έχει σημασία αν θα είσαι θύμα...αν θα νομίσουν πως σε ξεγέλασαν...σημασία έχει τα βράδια να κοιμάσαι και να μην στριφογυρνάς στο κρεβάτι...να ξέρεις πως καμιά μέρα από όσες πέρασαν δεν πρόδωσες κανέναν...δεν άφησες μόνο κάποιον που σε είχε ανάγκη...
   Ίσως να άφησα πολλούς να με κουρσέψουν...ίσως να πόνεσα πολύ...ίσως όμως έτσι να γνώρισα και τι σημαίνει το ρήμα ζω...από μικρή δεν ήθελα να μεγαλώσω...ήθελα να είμαι πάντα ένα παιδί...και το κατάφερα ως τώρα...δεν άφησα το χρόνο να πειράξει τη καρδιά μου...συγχωρώ σαν μικρό παιδί...κάνω φίλους με την ίδια ευκολία που κάνει φίλους ένα παιδάκι στο δημοτικό...ίσως για κάποιους να είμαι το εύκολο θύμα...μα για μένα είμαι απλά άνθρωπος!Πάντα μετά το χειμώνα έρχεται η άνοιξη...και εγώ από την Παρασκευή απολαμβάνω την άνοιξη στη δική μου ζωή! 

Τετάρτη 27 Μαρτίου 2013

ΚΑΛΗΜΕΡΑ, ΜΙΑ

ΚΑΛΗΜΕΡΑ, ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΌ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΘΕΣΙΝΗ ΚΑΘΑΡΣΗ..







Πέρασε καιρός από τότε που πήγα για τελευταία φορά

στον ψυχαναλυτή μου, τη θάλασσα..Μια επίσκεψη για να

μου μιλήσει και εγώ να σιωπήσω. Βγήκα την ώρα που ο

ήλιος είχε πάρει το δρόμο της φυγής και το μπλάβο χρώμα

του αέρα προσέδιδε στην ατμόσφαιρα το σημάδι της αλλαγής,

έφευγε η μέρα έρχεται η άλλη μέρα, της νύχτας. Με τη σιωπή

ντύθηκα και με τη σιωπή στο μυαλό προχώρησα προς το

λεμονόδασος, περπάτησα αρκετά, περίπου πενήντα λεπτά,

χωρίς να αρθρώσω σκέψη, απλά κοιτούσα τα σπίτια στον

Πόρο, στημένα απέναντι μου, θεατές μου και εγώ στη σκηνή

προσπαθώ να τους κατακτήσω, κάτι περιμένουν από μένα..

Ένας γλάρος πετούσε ράθυμα και ευτυχισμένος στον ουρανό.

Δεν έψαχνα κάτι συγκεκριμένο, να βλέπω τη θάλασσα και να

την ακούω. Κάτι με σταμάτησε μπροστά σε μια μικρή παραλία,

γεμάτη βότσαλα και φύκια..Άκουσα φωνή, εκεί το κύμα ήταν

δυνατότερο, ακμαιότερο.. Πλησίασα και έκανα αυτό που κάνω

σε κάθε παραλία από όπου περνάω, μαζεύω βότσαλα και

κοχύλια και τα βάζω στο σαλόνι μου σε ένα μεγάλο πιάτο..

Σκάλιζα εκεί που σβήνει το κύμα για να βρω το θησαυρό

και η θάλασσα έπαιζε με τα δάκτυλα μου, κάτι μου έλεγε

σταμάτησα να σκέφτομαι. Άκουγα μόνο..και χαιδευα το νερό,

με άγγιζε τρυφερά σα γυναικείο χέρι και μου ψιθύριζε..Δε

σταμάτησε στιγμή να πηγαινόερχεται ο αφρός φέρνοντας

ήχους από το βάθος της ψυχής της.. Καθάρισα μέσα μου, έπλυνε

την καρδιά μου με το αλάτι και όλη τη μαυρίλα των σκέψεων

έφυγε με το προηγούμενο κύμα στο πέλαγος του χρόνου..

Έμεινα πολύ ώρα, αμίλητος, έβαλα στο χούφτα ένα κοχύλι πολύ

μικρό, το έσφιξα..Ο γλαρός έκανε κύκλους τρελούς στον αέρα.

Σηκώθηκα να φύγω και συνέχισα να περπατώ

άδειος..όλη μου η ύπαρξη ήταν συγκεντρωμένη στο κοχύλι

στο χέρι μου..Ένιωθα μια αναταραχή, κάτι ζωντανό υπήρχε

ανάμεσα στα σφιχτοκλεισμένα δάχτυλα. Κύματα και θάλασσες

πέλαγα και ωκεανοί, μέσα στα λίγα εκατοστά του χεριού μου,

το κοχύλι έβγαζε όλο το παρελθόν του και μύρισε αλάτι,

ζωή, σφρίγος και πάθος ασίγαστο. Άνοιξα το χέρι μου αργά

για να δω τι συμβαίνει.. Είδα το κοχύλι ανοιχτό, τόσο όμορφο,

χιλιοφιλημένο από τις Νηρηίδες, να στέκεται περήφανο για

την ομορφιά του και τη δημιουργία του, τη δική του ιστορία,

να με κοιτά..Με μια κίνηση το έριξα στη θάλασσα..

Εκεί ανήκεις, στην αγάπη σου, στο σώμα της γοργόνας σου,

και εγώ συνέχισα τη μικρή πορεία προς την ανηφόρα για το

λεμονόδασος, σκοτείνιαζε, ο γλάρος χώθηκε στο στήθος μου..





ΚΑΛΗΜΕΡΑ

Τσαλαπετεινός






Τσαλαπετεινός

Αφέντη δεν ξέρω αν πρώτα πρέπει να σε ευχαριστήσω για την τιμή της αφιέρωσης ή να βγάλω το καπέλο μου στην ανάρτησή σου. Από τον Προφήτη Ελισσαίο- μεγάλη η χάρη του – και δώθε ο πήχης πια δε φαίνεται τόσο ψηλά που ανέβηκε.
Τι να πρωτοπώ; Για την καταπληκτική ιδέα της ανάρτησης, για την εξαιρετική επιλογή των επιγραμμάτων, για την εικονογράφηση – Μόραλης εκπληκτκός… (Με κόλλησες το χούι σου και έχω αρχίσει να μασουλάω το καπέλο μου κι εγώ δεν έχω μεγάλη συλλογή σαν του λόγου σου.)

Το μόνο που μπορώ να καταθέσω ως συνεισφορά είναι σχετικής θεματολογίας όμως προέρχεται από τη Μήδεια του Ευριπίδη σε μετάφραση Πρεβελάκη, μελοποίηση Χατζηδάκι με τον Δ. Ψαριανό. (Να βάλω και το αρχαίο κείμενο έ; )

ἔρωτες ὑπὲρ μὲν ἄγαν
ἐλθόντες οὐκ εὐδοξίαν
οὐδ΄ ἀρετὰν παρέδωκαν
ἀνδράσιν· εἰ δ΄ ἅλις ἔλθοι
Κύπρις͵ οὐκ ἄλλα θεὸς εὔχαρις οὕτως.

μήποτ΄͵ ὦ δέσποιν΄͵ ἐπ΄ ἐμοὶ χρυσέων τόξων ἐφείης
ἱμέρῳ χρίσασ΄ ἄφυκτον οἰστόν.



στο Νοεμβρίου 29, 2009 στις 11:05
renata

Ερωτικά επιγράμματα








Ερωτικά επιγράμματα

Νοεμβρίου 28, 2009 από συκοφάγος
Ιδού η ισχνή Διόκλεια, ομοίωμα άσαρκης Αφροδίτης,
αλλά με τρυφερότητα και χάρες προικισμένη.
Θα πέσω επάνω στο άυλο στήθος της, κι όπως δεν θα απομένει
τίποτε ανάμεσά μας, θα βρεθώ πλάι στη ψυχή της.
.
Την ισχνην Διόκλειαν, ασαρκοτέρην Αφροδίτην
όψεαι, αλλά καλοίς ήθεσι τερπομένην.
Ου πολυ μοι το μεταξύ γενήσεται, αλλ’ επί λεπτά
στέρνα πεσών ψυχής κείσομαι εγγυτάτω.

………………………………………………. Μάρκος Αργεντάριος [ ~ 1ος αιώνας μ.Χ.]

.




IN BED THE KISS – TOULOUSE LAUTREC [η εικονα από εδώ]



Το επίγραμμα είναι είναι λογοτεχνικό είδος υπερχιλιετούς διάρκειας. Πρόκειται για σύντομα και ευσύνοπτα έμμετρα κείμενα, που αρχικά βρίσκονταν χαραγμένα πάνω σε μια σκληρή επιφάνεια. Στην αρχαϊκή περίοδο τα επιγράμματα ήταν είτε επιτύμβια, δίνοντας πληροφορίες σχετικά με το νεκρό, είτε αναθηματικά, με σκοπό να ονομάσουν τον αναθέτη ή την τιμώμενη θεότητα. Με την πάροδο του χρόνου ωστόσο απόκτησαν ποικίλο περιεχόμενο και μπορουσαν να είναι ερωτικά, να αφορουν έργα τέχνης, να ειναι ακόμη και σκωπτικά.

.
Ως αγουρίδα μού ειπες όχι, ώριμη ρώγα ούτε που σε ειδα,
τουλάχιστον μη μου αρνηθεις μια γευση από σταφίδα.
.
Όμφαξ ουκ επένευσας.ότ’ ής σταφυλή,παρεπέμψω.
μή φθονέσης δούναι κάν βραχύ τής σταφίδος..
.
……………………………………………………….. . ..Ανώνυμος
.


"Επιτύμβιο" του Γ. Μοραλη

Ο σκοπός κι ο προορισμός του επιγραμματος προσδιόρισε τη μορφή του και το καθόρισε στα βασικά του στοιχεία από πολύ νωρίς. Αφου θα χαρασόταν σε περιορισμενη επιφάνεια, πολύ συχνά μικρή, έπρεπε να ειναι σύντομο. Τα περισσότερα δεν ξεπερνούσαν του 6 στίχους. Σε αυτό το συντομο μέγεθος έπρεπε να ειναι και περιεκτικό. Ο δημιουργός του συνεπώς έπρεπε να ειναι δεξιοτέχνης. Αναλογα μάλιστα το είδος του επιγράμματος αλλαζε και το μέτρο στο οποίο ήταν γραμμένο. Πολύ σύντομα αυτή η απαιτητική κατηγορία της ποίησης απόκτησε ιδιαίτερη λάμψη, και μετατράπηκε σε πεδίο επίδειξης της ικανότητας των ποιητών. Με τον καιρό το χαραγμα κατέληξε να ειναι “επώνυμο”, να φέρει δηλαδή και να διασώζει το όνομα του δημιουργού του, και καποιες φορές [λιγες ειναι η αλήθεια] και μέσα στο ίδιο το κείμενο. Σιγά σιγά το είδος απέκτησε αναγνωρίσιμους εκφραστικούς τρόπους, τυπικές εκφράσεις, ξεχωριστά θεματικά στοιχεία και μοτίβα από τα άλλα είδη της ποίησης [όπως το επος, η ελεγεία, κ.α].

Στα ελληνιστικά πια χρόνια το επίγραμμα εχει αυτονομηθεί και διακριθεί τόσο πολύ ως ποιητικό είδος, που “κατεβαίνει” από την χαραγμενη επιφάνεια και αποκτά προφορική μορφή. Η πορεία που έχει διανυσει μέσα στους αιώνες ειναι μεγαλη. Απο την χρησιμότητά του ως επιτυμβιας απλής πληροφορίας, καταλήγει να ειναι μια φιλοσοφική, λογοτεχνική και αισθητική [αυτ]αξία. Από τον 4ο αιώνα π.Χ. διαμορφώνονται οι πρωτες συλλογές. Από κει και πέρα τα επιγράμματα θα γράφονται, θα καταγράφονται και θα ανθολογούνται χωρίς ποτέ να γνωρίσουν την πέτρα, το μαρμαρο ή το κεραμικό.

.
Λουζόταν η ασημόποδη παρθένα και τα ωριμα μήλα
των απαλότατων μαστών της τη δροσιά ρουφούσαν.
Κι οι ολοστρόγγυλοι γλουτοί της σε άμιλλα κυκλοδρομούσαν,
καθώς το δερμα, σαν νερό καθάριο, αναρριγούσε.
Και τεντωμένο το ένα χέρι της έσκεπε τα καμπύλα
του Ευρώτα της -όχι ολον, μόνο όσον μπορούσε.
.
Παρθένος αργυρόπεζος ελούετο,χρύσεα μαζών
χρωτί γαλακτοπαγεί μήλα διαινομένη.
πυγαί δ’ αλλήλαις περιηγέες ειλίσσοντο,
ύδατος υγροτέρω χρωτί σαλευόμεναι.
τόν δ’ υπεροιδαίνοντα κατέσκεπε πεπταμένη χείρ
ουχ όλον Ευρώταν,αλλ’ όσον ηδύνατο.
.
………………………. ….Ρουφίνος [~ 2ος αιώνας π.Χ.]
.

.
Μια κατηγορία επιγραμμάτων είναι τα ερωτικά. Τα συμπεράσματα που μπορουν να συναχθούν απο την εξέταση της κατηγορίας αυτής ειναι επισφαλή, όπως επισφαλής ειναι αλλωστε καθε βεβαιότητα στον Ερωτα. Οι στιχοι μιλάνε για όλες τις εκδοχές του: για τους τραυματίες έρωτες, τους ανομολόγητους πόθους, τα ανεκπληρωτα ταματα, τα επι γης θαματα, της σάρκας τα ξοδέματα, τις ανομες νυχτες , τον ομόφυλο έρωτα, τον παιδόφιλο, τον πλατωνικό, τον αγοραίο. Και η λίστα δεν εχει δεν έχει αρχίσει καν να γράφεται…


“Ξαπλωμένο γυμνο “, 1917, Α. Modigliani
Αλλά ποιος μιλάει κάθε φορά στο επίγραμμα και σε ποιον αναφέρεται, δεν ειναι εξακριβωμένο. Ονόματα, ναι υπάρχουν πολλά, αλλωστε όπως είπαμε πολλά απο τα επιγραμματα ειναι επώνυμα. Συνεπως, ναι, τα ονοματα ειναι πολλά, ίσως όσα και τα προσωπεία… Πότε ομως μιλάει ο ποιητής, πότε ο παραγγελιοδότης; Πότε το όνομα στο στιχο ειναι αληθινό και πότε κρυβεται από κάτω κάποιο άλλο; Πότε στο όνομα μιας εταίρας δεν χωρεί, εκει κάπου αναμεσα στα γραμματα, το όνομα κάποιας παντρεμένης ή καποιας απροσιτης κόρης; Πόσες φορές αλήθεια δεν εχουμε να κανουμε με ονοματα υποκατάστατα…

.
Λάμψε, νυχτερινή, δικέραστη, φιλεύωχη Σελήνη,
λάμψε μέσα από τις γρύλιες των παραθυριών γλιστρώντας.
το φως σου ας λούσει την ξανθη Καλλίστιον -κι αν, αθάνατη ως είσαι,
θωρείς τα μυστικά των εραστών, ποιός θα σε ψέξει;
Ξέρω, Σελήνη, μακαρίζεις και τους δυο, κι εμέ κι εκείνη:
και τη ψυχή σου ο Ενδυμίων είχε κάποτε αναφλέξει.
.
Νυκτερινή, δίκερως, φιλοπάννυχε, φαίνε, Σελήνη,
φαίνε δι ευτρήτων βολλομένη θυρίδων.
αυγαζε χρυσέην Καλλίστιον, ες τα φιλεύντων
έργα κατοπτέυειν ου φθονος αθανάτη.
ολβίζεις και τηνδε και ημέας, οίδα, Σελήνη,
και γαρ συ ψυχήν έφλεγεν Ενδυμίων.

………………………………………………………….Φιλόδημος [ 1ος αιώνας π.Χ. ]



Ερυθρόμορφη κύλικα, ~6ος αιώνας π.Χ, Ζευγαρια Εραστών



.
Κάποια από τα κείμενα διακρίνονται για τον λυρισμό τους, κάποια άλλα για τον αισθησιασμό τους, σε κάποια τονιζεται έντονα η οδύνη της ερωτευμένης ψυχής, ενώ άλλα ξεχωρίζουν για την τολμηρότητα των εικόνων και των εκφράσεων. Οι προσπαθειες ωστόσο των μελετητών να συγκροτήσουν βασει του συνόλου έργου μια εικόνα του Ερωτα των εποχών εκεινων δεν ευδοκιμεί. Δεν ειναι σαφές το μερίδιο της ποιητικής μυθοπλασίας του ερωτα. Ακόμα κι όταν η ερωτική επιγραμματική ποίηση εγκατέλειψε την τριτοπρόσωπη γραφή κι εγινε πρωτοπρόσωπη αφήγηση. Και δεν πρέπει να μας διαφεύγουν [για να ικανοποιήσω και τον φίλο μου τον Τσαλ] κι άλλες διαστάσεις του θεματος όπως οι κοινωνικές-ταξικες: κάποια απο τα επιγράμματα γράφηκαν για να απαγγελθούν στα συμπόσια, παρουσία των εταίρων. .
.
Ευτόρνευτο, ολοστρόγγυλο, μονόλαβο, λεπτό κανάτι
ψηλαύχενο, που φλυαρεις απ’ το στενό σου στόμα,
του Βάκχου, των Μουσών, της Κύπρης δουλικό χαριτωμένο,
γλυκόγελη, τερπνή των συμποσίων μου οικονόμα,
γιατί μεθάς με μένα έτσι στεγνό; με μένα μεθυσμένο
γιατί στεγνό; Είσαι ως συνδαιτυμόνας μόνο απάτη.
.
Στογγύλη, ευτόρνευτε, μονούατε, μακροτραχυλε,
υψάυχην στεινώ φθεγγομένη στόματι,
Βάκχου και Μουσέων ιλαρή λάτρι και Κυθερείης,
ηδυγελως, τερπνή συμβολικών ταμίη,
τιφθ’ , οπόταν νήφω, μεθύεις συ μοι, ην δε μεθυσθώ,
εκνήφεις; αδικείς συμποτικήν φιλίην.
.
……………………………………………………..Ανώνυμος
.

Το σύνολο των διασωθέντων επιγραμμάτων, των ερωτικών και των άλλων κατηγοριών, βρίσκεται συγκεντρωμένο σε δυο μόνο βυζαντινές συλλογές που έφτασαν ως τις μερες μας, και που με τη σειρά τους συγκροτήθηκαν βασισμένες σε παλαιότερες [την υπαρξη ομως των οποίων γνωρίζουμε μόνο έτσι, εμμεσα]. Ενα από τα σημαντικότερα έργα της αρχαίας και μεσαιωνικής ελληνικής γραμματείας ειναι η συγκρότηση της Παλατινής [ή Ελληνικής] Ανθολογίας [10ος αιωνας μ.Χ.] , μιας συλλογής επιλεγμένων κειμένων από το 7 αιώνα π.Χ. και μετά, που πήρε το όνομά της από την Παλατινή Βιβλιοθήκη της Χαϊδελβέργης όπου εντοπίστηκε το χειρόγραφο. Η δευτερη συλλογή οφείλεται στον σημαντικό λόγιο της πρώιμης Παλαιολόγειας Αναγέννησης, τον μοναχό Μαξιμο (Μανουηλ) Πλανούδη [~ 1260-1310]. Η συλλογή αυτή ειναι μικρότερη από την Παλατινή Ανθολογία και ειναι επιβαρυμένη από τις προσωπικές παρεμβάσης του συλλογέα, ο οποίος πέραν της συγκρότησής της προχώρησε σε “βελτιώσεις” των επιγραμμάτων με περικοπές, διορθώσεις ή συμπληρωσεις, βάσει της ατομικής του σεμνοτυφίας και των αισθητικών προτιμησεων της εποχής.

.
υ.γ. : για τα αναφερόμενα επιγράμματα χρησιμοποιηθηκε η μετάφραση του Νίκου Χ. Χουρμουζιάδη, που τη θεωρώ καλυτερη για τα συγκεκριμένα. Για να μπορέσει όμως καποιος που δεν ειναι εξοικειωμένος με την αρχαία γλώσσα να καταλάβει την ομορφιά των στίχων θα πρέπει να αντιπαραβάλει μεταφράσεις, καθώς μία μονη αποτελεί απλώς εκδοχή του επιγράμματος. Για την οικονομία του χώρου δεν μπορούσα να το κάμω. Όποιος/α ενδιαφέρεται, ωστόσο, μπορεί να πάει εδώ, όπου υπάρχουν τρεις διαφορετικές μεταφράσεις για το ίδιο επιγράμμα.
..
.
Η ανάρτηση είναι αφιερωμένη στο φίλο Τσαλαπετεινό του blogspot, για την επιλογή της μουσικής που συνοδεύει τούτο το κείμενο. Όταν τον ρώτησα “μα γιατί αυτή ειδικά την μουσική;” μου απάντησε ”με τετοιο κατεβατό που έγραψες θες κατις που να κρατά Ωρες!”
Του στέλνω την αγαπη μου.

.

Πηγές

Ανθολογία Ελληνική, τομ. 2, ” Παλατινή Ανθολογία, Βιβλίο Ε’ : Ερωτικά επιγραμματα“, εκδ. Κάκτος, 2003

Λαζανάς Β., “Τα αρχαία ελληνικά ερωτικά επιγράμματα”, εκδ. Παπαδήμα, 1992

Λεντάκης Α., “500 ποιήματα από την Παλατινή Ανθολογία“, εκδ. Δωρικός, 1993

Χουρμουζιάδης Ν. Χ. (Επιμ. – Μτφρ.), “Παλατινή Ανθολογία. Ερωτικά Επιγράμματα“, εκδ. στιγμή, 1999

http://www.poiein.gr/archives/2435/index.html

http://www.sarantakos.com/language/par-fileis.html

http://el.wikipedia.org/wiki/Παλατινή_Ανθολογία

http://www2.egiklopedia.gr/imeportal/forms/filePage.aspx?lemmaId=5200

.

Βρήκαν γιατί μας «γονατίζει» η ερωτική απογοήτευση | Εκτύπωση | 13/07/2010 |







Βρήκαν γιατί μας «γονατίζει» η ερωτική απογοήτευση
| Εκτύπωση | 13/07/2010 |


Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το εύρημα αυτό εξηγεί τις ακραίες συμπεριφορές

Ο χωρισμός από έναν άνθρωπο με τον οποίο είναι κάποιος ερωτευμένος, διεγείρει τμήματα του εγκεφάλου που παίζουν ρόλο στην επιβράβευση, στον εθισμό και στην παρακίνηση - γεγονός που εξηγεί γιατί ο πόνος από αυτόν είναι τόσο δύσκολο να ελεγχθεί, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το εύρημα αυτό εξηγεί τις ακραίες συμπεριφορές που μερικές φορές γεννά η ερωτική απογοήτευση - μεταξύ αυτών την παρακολούθηση του ατόμου που έφυγε, τις αυτοκτονικές τάσεις ή ακόμα και τους φόνους λόγω ερωτικού πάθους.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Ράτγκερς στο Νιου Τζέρσι και τρία πανεπιστήμια της Νέας Υόρκης (το Stony Brook, το Yeshiva και το NY State), υπέβαλλαν σε μια εξελιγμένη μορφή μαγνητικής τομογραφίας 15 ετεροφυλόφιλους φοιτητές και φοιτήτριες, τους οποίους είχαν χωρίσει πρόσφατα οι σύντροφοί τους αλλά αυτοί εξακολουθούσαν να είναι τρελά ερωτευμένοι μαζί τους.

Η εξέταση λέγεται λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) και αποκαλύπτει πώς ενεργοποιούνται τα διάφορα τμήματα του εγκεφάλου κάθε φορά που σκεφτόμαστε ή κάνουμε κάτι.

Η μέση διάρκεια του χρόνου που είχε περάσει από το χωρισμό έως τη δήλωση συμμετοχής στη μελέτη ήταν 63 ημέρες, όλοι οι εθελοντές είχαν υψηλές βαθμολογίες σε ειδικά τεστ αξιολόγησης του πόσο ερωτευμένοι ήταν, ενώ όλοι είπαν πως περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας (πάνω από το 85%) σκεπτόμενοι την/τον πρώην σύντροφό τους και λαχταρώντας να γυρίσει.
Τρικυμία εν κρανίω…

Όταν οι ερευνητές έδειξαν στους εθελοντές τους μία φωτογραφία του/της πρώην συντρόφου τους, υπήρξε πολύ μεγαλύτερη δραστηριότητα σε ορισμένα τμήματα του εγκεφάλου απ’ ό,τι όταν τους έδειξαν την «ουδέτερη» φωτογραφία ενός απλού φίλου τους.

Η αυξημένη δραστηριότητα παρατηρήθηκε:

* Στην κοιλιακή καλυπτήρια περιοχή του μέσου εγκεφάλου, η οποία περιέχει το κέντρο ευχαρίστησης, ελέγχει τα κίνητρα και την ανταμοιβή, και είναι γνωστό πως παίζει ρόλο στην ερωτική αγάπη.
* Στον επικλινή πυρήνα και στον κογχιομετωπιαίο/προμετωπιαίο φλοιό, που εμπλέκονται στη λαχτάρα και στον εθισμό.
* Στον νησιδιακό φλοιό και στο πρόσθιο τμήμα της έλικας του προσαγωγείου, που παίζουν ρόλο στο σωματικό πόνο και στη συντριβή.
…αλλά και ελπίδα

Υπάρχει όμως ελπίδα για τους ερωτοχτυπημένους. Οι ερευνητές ανακάλυψαν πως όσο περισσότερος καιρός είχε περάσει από το χωρισμό, τόσο μικρότερη ήταν η δραστηριότητα σε μία άλλη περιοχή του εγκεφάλου (το δεξιό κοιλιακό κέλυφος/ωχρά σφαίρα) η οποία σχετίζεται με την προσκόλληση.

Επιπλέον, υπήρχε ενεργοποίηση στις περιοχές του εγκεφάλου που παίζουν ρόλο στη διαχείριση των δύσκολων συναισθηματικών καταστάσεων και στην αξιολόγηση του τι χάνουμε και τι κερδίζουμε. Αυτό υποδηλώνει πως όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν χωρισμό, προσπαθούμε να καταλάβουμε και να μάθουμε από αυτήν τη δύσκολη κατάσταση - και αυτό είναι μια πολύ υγιής αντίδραση, λένε οι ερευνητές.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στην «Επιθεώρηση Νευροφυσιολογίας» (JN) την οποία εκδίδει η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APS). Σύμφωνα με την APS, συνοπτικά τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι «το πάθος της ερωτικής αγάπης δεν είναι ένα συγκεκριμένο συναίσθημα» αλλά μια ολόκληρη κατάσταση.

Επιπλέον, όσα αποκαλύπτει η νέα μελέτη ενισχύουν τη θεωρία ότι «η ερωτική απογοήτευση είναι μια ειδική μορφή εθισμού» - και μάλλον γι’ αυτό είναι τόσο δύσκολο να τον/την αφήσουμε να φύγει…

Ερωτοχτυπημένος






Ερωτοχτυπημένος

Στίχοι:
Χριστόδουλος Σιγανός
Μουσική:
Χριστόδουλος Σιγανός 1. Σάκης Αρσενίου


Θα `χεις τα πάντα από μένα
θα `χεις ότι θες
τον ουρανό και τ’ αστέρια
ζήτα μου ότι θες

Θα `χεις τα πάντα από μένα
φτάνει να `σαι εδώ
όλη μέρα κι όλη νύχτα
θα δηλώνω εγώ

Ερωτοχτυπημένος τρελά ερωτευμένος
στα δίχτυα σου μπλεγμένος
δεινοπαθώ
για τον πόνο στην καρδιά μου σε κατηγορώ

Θα `χεις τα πάντα από μένα
ότι επιθυμείς
ότι ζητήσει η ψυχή σου
ότι ονειρευτείς

Θα `χεις τα πάντα από μένα
φτάνει να `σαι εδώ
όλη μέρα κι όλη νύχτα
θα δηλώνω εγώ

Ερωτοχτυπημένος τρελά ερωτευμένος
στα δίχτυα σου μπλεγμένος
δεινοπαθώ
για τον πόνο στην καρδιά μου σε κατηγορώ